Najaarsexcursie, 27 september 2024

VLG-Najaarsexcursie.  Van Kempense zandgronden naar vruchtbare “vloeiweiden”.

Eerst onderdeel van de transformatie tot een agrarisch productielandschap vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw. Nu onderdeel van antwoorden op de klimaattransitie?


Georganiseeerd door Sven Lefèvre, Centrum Agrarische Geschiedenis, Leuven

Op vrijdag 27 september 2024 trekken we voor de jaarlijkse najaarsexcursie de grens over naar het noorden van Belgisch Limburg. Verzamelen voor die overtocht doen we 9u50 aan de voorzijde van het centraal station in Eindhoven (Stationsplein).  We sluiten de dag af om 17u en trekken met de bus opnieuw naar Eindhoven, waar we rond 17u45 zullen aankomen.

Hoe aanmelden en betalen?

U meldt u voor de excursie aan door een e-mail te sturen naar office.rhi@wur.nl ovv uw naam en adres. Uw bijdrage in de kosten van deze najaarsexcursie bedraagt 50 euro. Dit bedrag kunt u overmaken op NL 43 INGB 0001 1786 69 ovv najaarsexcursie 2024. Er is plaats voor 50 deelnemers, dus meldt u snel aan.

Programma en toelichting

Vanaf station Eindhoven vertrekken we met de bus richting Lommel, net over de grens voor een bezoek aan de watering van Lommel-Kolonie, waar sinds enkele jaren opnieuw actief aan traditionele graslandbevloeiiing gedaan wordt.

De Watering van Lommel-Kolonie is een uniek stukje erfgoed en een waardevol natuurgebied. Vanaf 1850 werden in Belgisch Noord-Limburg uitgestrekte heideterreinen ontgonnen. Dankzij een ingenieus bevloeiingssysteem werden de arme Kempense zandgronden omgevormd tot vruchtbare “vloeiweiden”. Het water was afkomstig uit de Maas en werd aangevoerd via het nieuwe Kempense kanaal Bocholt-Herentals. Het hooi van deze vloeiweiden diende vooral als wintervoeder voor het vee in de potstallen. De geproduceerde stalmest was vroeger de enige en dus onontbeerlijke mest om de schrale Kempense gronden te bemesten. Dankzij deze bevloeiing ontstond er een echt plantenparadijs.

We ontdekken de geschiedenis van deze plek aan de hand van een wandeling met twee gidsen die de plek door en door kennen.

Na de inspanning volgt de ontspanning. Een korte busrit brengt ons tot pal op de grens van Nederland en België. Daar bezoeken we de Achelse kluis, oorspronkelijk verblijfplaats van kluizenaars, vanaf 1846 priorij, sinds 1871 trappistenabdij mét bijhorend bier! De aanleiding voor de broeders om de plaatselijke Warmbeek recht te trekken en de zanderige, arme omliggende gronden te ontginnen en tot vruchtbare akkers en weilanden om te vormen.

Alvorens we een rondleiding volgen doorheen de abdij, krijgen we een heerlijke lunch voorgeschoteld met abdijbrood en plaatselijke producten.
Tijdens de lunch zal Laura Danckaert (Centrum Agrarische Geschiedenis) een lezing geven hoe we traditionele landschapsbeheertechnieken (waarvan graslandbevloeiing er een is) vandaag de dag kunnen inzetten in het kader van de klimaattransitie.

Na de lunch en rondleiding kan er gezellig nagepraat worden met een degustatie van het uitstekende Achelse trappistenbier. We sluiten de dag af om 17u en trekken met de bus opnieuw naar Eindhoven, waar we rond 17u45 zullen aankomen.