Tentoonstelling ‘Zuiderzee in beeld: films en verhalen’
Vanaf 24 september reist de audiovisuele tentoonstelling ‘Zuiderzee in beeld: films en verhalen’ rond het IJsselmeer. De tentoonstelling toont aan de hand van films van bekende regisseurs als Gerard Rutten, Joris Ivens en Bert Haanstra de maatschappelijke gevolgen van het Zuiderzeeproject en brengt de relevantie anno 2022 in beeld. Op 24 en 25 september is de tentoonstelling gratis te bezoeken in Gemaal Lely in de Wieringermeerpolder bij Medemblik. Op 1 en 2 oktober doet de tentoonstelling tijdens de Maand van de Geschiedenis het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen aan. In het najaar reist de tentoonstelling naar andere locaties in Nederland, die later bekend worden gemaakt. Op 20 september verschijnt het rijk geïllustreerde boek “Hoor, hoor de dijk is dicht”, waarin historicus en geograaf Willem van der Ham in de films en verhalen rond dit onderwerp duikt.
Dromen voor de Zuiderzee
Honderd jaar geleden, in een tijd van ongebreideld optimisme en dadendrang kort na de Eerste Wereldoorlog, werd begonnen met de uitvoering van het Zuiderzeeproject. De Zuiderzee werd afgesloten en zou gedeeltelijk worden drooggemaakt. Een verandering zonder weerga. De Afsluitdijk was veel meer dan een waterbouwkundig icoon: het was een symbool van vooruitgang en verandering. Want ’‘een volk dat leeft, bouwt aan zijn toekomst’. De Amerikaanse historica Barbara Tuchman noemde het zelfs “one of mankind’s better moments”.
Welke dromen moest de Afsluitdijk vervullen? Wat waren de gevolgen voor natuur en mens in het gebied? Wat is er van de beoogde grootse maatschappelijke transitie terechtgekomen op dit nieuwe land? Het antwoord op deze vragen is te zien in de rondreizende audiovisuele tentoonstelling ‘Zuiderzee in beeld: films en verhalen’. De tentoonstelling biedt een podium aan de films geïnspireerd door het Zuiderzeeproject. De dramatiek van het samenkomen van oud en nieuw in het project vormde een rijke inspiratiebron voor Nederlandse filmers door de jaren heen. Onder andere gerenommeerde regisseurs als Gerard Rutten, Joris Ivens en Bert Haanstra legden de voortgang van de aanleg van de Afsluitdijk vast in de jaren 30, 40 en 50. Maar ook later vormde het veranderde gebied de inspiratie voor films als De Nieuwe Wildernis (2013) en The Silence of the Tides (2020). ‘Zuiderzee in beeld: films en verhalen’ neemt aan de hand van deze films de bezoekers mee op een audiovisuele reis door het Zuiderzeeproject in al haar facetten.
Het tij keren anno 2022
Het Zuiderzeeproject toont aan dat verandering mogelijk is en de tijdgeest kan beïnvloeden. Anno 2022 bevindt Nederland zich opnieuw in een situatie waar het tij gekeerd moet worden. Bij uitdagingen als klimaatverandering, verlies van biodiversiteit, energietransitie en landbouwhervorming komt het weer aan op visie, de ontwikkeling van de juiste kennis en kunde, durf en daadkracht. ‘Zuiderzee in beeld’ laat beeldend de omvang van de uitdagingen zien waar Nederlanders eerder voor hebben gestaan, en hoe die opgelost werden met het Zuiderzeeproject. De prachtige en informatieve films vertellen samen een uitzonderlijk verhaal dat inspiratie biedt de uitdagingen van nu aan te gaan. Kunnen we van het verleden leren?
Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier is als partner betrokken bij ‘Zuiderzee in beeld’. Hoogheemraad Klazien Hartog: “De films en verhalen geven een prachtig beeld van de indrukwekkende omvang van het Zuiderzeeproject en de enorme veranderingen die het met zich meebracht. Het getuigde van durf, samenwerking en vertrouwen in nieuwe techniek. Dat hebben we weer nodig met de klimaatverandering en de andere uitdagingen waar we voor staan. Als je ziet wat vroeger kon, geeft dat moed voor de toekomst.”
